Birinci İnönü Savaşı ve İkinci İnönü Muharebesi’nde yenilen Yunan ordusu, İngilizlerin takviyesiyle tam teçhizatlı olarak büyük akın için hazırlandı. Yunan Hükümdarı Konstantin’in 7 Temmuz’da İzmir’den Uşak’a, cephenin ileri çizgisine gelmesiyle 8 Temmuz 1921’de hareketlenen Yunan ordusunun 10 Temmuz’da başlattığı büyük atak 24 Temmuz’a kadar devam etti. Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilerek Yunan Ordusu ile ortasında aralık koyan Türk ordusunda da kıymetli hazırlıklar sürerken Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Mustafa Kemal Atatürk’ü 5 Ağustos 1921’de “Türk Orduları Başkomutanı” olarak görevlendirdi. Başkomutan, birinci iş olarak ordunun gereksinimini karşılamak gayesiyle, kanunla kendisine verilen yetkiyi kullanmak suretiyle bütün halkı fedakârlığa çağırarak, lojistik takviye kaynaklarını artırmak için 7-8 Ağustos’ta “Tekalif-i Ulusala Emirlerini” yayımladı.
PAŞADAN TARİHI EMİR
Kaynakların değerli bir kısmının Sakarya Cephesi’ne aktarılmasını sağlayan Atatürk, 12 Ağustos 1921’de Batı Cephesi’ne giderek, düşmanın beklenen hareketlerine yönelik stratejileri de belirledi. Yunan kuvvetleri, 13 Ağustos’ta ileri akına başlamasının akabinde 23 Ağustos’tan itibaren de yük merkezi Sakarya mevzisinin güney kanadı olmak üzere taarruza geçti. Yunan ordusunun, Türk savunma sınırlarını vakit zaman kırdığı ortamda Başkomutan Atatürk, 26 Ağustos’ta çizgiye bağlı cephe sistemini değiştiren, “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanı ile ıslanmadıkça terk olunamaz” tarihi buyruğunu verdi.
Yunan birliklerinin ağır hücumlarına karşın düşman karşısında “çelikten bir kale” üzere duran Türk ordusunu kuşatamayınca bu kere Haymana istikametinden taarruza geçti fakat başarılı olamadı. Türk ordusu, 10 Eylül’de başlattığı genel karşı taarruz ile Yunan ordusunu ağır bir hezimete uğrattı. 22 gün 22 gece devam eden Sakarya Meydan Muharebesi, 13 Eylül 1921’de düşmanın Sakarya Nehri’nin doğusunda büsbütün yok edilmesiyle sonuçlandı. Zaferin akabinde 19 Eylül 1921’de Başkomutan Atatürk’e Meclis tarafından “Mareşal” rütbesi ve “Gazi” unvanı verildi.