Rebiülevvel ayının gelmesiyle beraber İslam alemi 2022 yılı Mevlid-i Nebi haftası konusu-temasına yoğunlaştı.
Bu sene Mevlid-i Nebi haftasıyla Camiiler ve Din Görevlileri Haftası’nın yakın olması nedeniyle, ikisinin birlikte idrak edileceği Diyanet tarafından duyuruldu. Peki, Mevlid nedir, neden okunur? Mevlid Kandili nedir, ne anlama gelir? Mevlid Kandili ne zaman ortaya çıktı? Mevlid Kandili ne zaman ve nasıl kutlanır? İşte Peygamber (s.a.v.) Efendimiz’in doğumu, “Mevlid-i Nebi.”
Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) doğum günü (Mevlid Kandili) Diyanet’in hazırladığı 2022 yılı Dini Günler Takvimi’ne göre 7 Ekim 2022 Cuma günü idrak edilecek ve 7 Ekim haftası Mevlid-i Nebi haftası olarak kutlanacak.
Mevlid, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) doğum yıl dönümünde yapılan törenlere verilen isim; bu törenlerde okunmak üzere yazılmış eserlerin adıdır.
Mevlid Kandili nedir?
Mevlid, sözlükte “doğum yeri ve zamanı” anlamına gelir. Mevsim kelimesi de Arap ülkelerinde hem mevlidi hem diğer bayram kutlamalarını ifade eden geniş bir mâna taşır. Mevlid Kandili, iki cihan güneşi alemlere rahmet olarak gönderilen Hz. Muhammed Mustafa’nın (s.a.v.) dünyaya gelişinin yıl dönümüdür.
Mevlid Kandili ne zaman, nasıl ortaya çıkmıştır?
Hz. Peygamber’in (s.a.v.) sağlığında onun doğum yıl dönümü kutlanmadığı gibi Hulefâ-yi Râşidîn dönemiyle Emevî ve Abbâsî devirlerinde de mevlid ile ilgili bir uygulamaya rastlanmamaktadır. Esasen ilk iki halife zamanında fetih hareketleriyle uğraşılması, son iki halife döneminde iç karışıklıkların hüküm sürmesi ve Emevî ile Abbâsî yönetimlerinde de Resûlullah soyuna destek anlamına gelecek olması sebebiyle böyle bir kutlamaya şartlar uygun değildi. Mısır’da Şiî Fâtımî Devleti kurulunca, soyundan geldiklerini söyledikleri Hz. Peygamber’in (s.a.v.) doğum yıl dönümü Muiz-Lidînillâh döneminden (972-975) itibaren resmen kutlanmaya başlanmıştır. Bunun yanında Hz. Ali, Fâtıma, Hasan, Hüseyin (r.a.) ve o günkü halifenin mevlidleriyle (mevâlid-i sitte) Receb, Şâban ve Ramazan aylarındaki kandiller, Ramazan ve Kurban bayramlarıyla diğer bazı kutlamalar bu dönemde zengin bir şölen geleneği oluşturmuştur.
Mevlid Kandili hangi ülkelerde kutlanıyor?
Günümüzde mevlid, Suudi Arabistan hariç Kuzey Afrika’dan Endonezya’ya kadar İslâm ülkelerinde -bazılarında resmî, bazılarında gayri resmî olarak- yaygın biçimde kutlanmaktadır.
Türkiye’de yalnız Ramazan ve Kurban bayramları resmî bayram kabul edilmekte, gerek mevlid gerek diğer mübarek gün ve geceler münasebetiyle camilerde, evlerde ibadet âdâbı içinde Kur’ân-ı Kerîm, Süleyman Çelebi’nin mevlidi, kaside ve ilâhiler okunmaktadır.
Son yıllarda Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı’nın ortaklaşa düzenlemesiyle Hz. Peygamber’in (s.a.v.) mevlidi “Mevlid-i Nebî Haftası” adıyla Türkiye’de, Türk dünyasında ve Balkanlarda çok yönlü etkinliklerle kutlanmaktadır.